با کمی اغماض می توان گفت که تمامی مشکلات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی امروز
ایران و در مجموع آنچه که عقب ماندگی نام گرفته است، ریشه های تاریخی دارند
و رفع آنها هم بدون مراجعه به ریشه های تاریخی و شناخت دقیق آنها تقریبا
غیر ممکن است.
بررسی مشکلات امروز ایران که قسمتی از آن ناشی از برخورد با تمدن صنعتی غرب
می باشد، مراجعه به تاریخ ایران و شناخت بافت اقتصادی، سیاسی و اجتماعی آن
را الزامی می کند. همچنین مستلزم مراجعه به تاریخ جوامع صنعتی و شناخت علل
و آثار آن و چگونگی برخورد آنها با تمدن سنتی ایران است.
از نظر نظامی برخورد بین دو تمدن در سال 1507 میلادی به صورت جدی نمایان شد
ولی اوصاف فکری و هنجاری - اجتماعی آن از دولتیان گرفته تا دیگر طبقات و
مردم از زمانهای پیش مشهود است.
فرهنگ اقتصادی 500 ساله اخیر ایران ویژگی خاصی دارد. اهرمهایی که در نظام
اقتصاد صنعتی عمل می کنند، در اقتصاد سنتی گذشته و اقتصاد از هم پاشیده
فعلی ایران به چشم نمی خورند. اقتصاد ایران پیوسته ذوق مصرف را به رنج
تولید ترجیح داده است هرچند به تحقیر حیثیت ملی- اسلامی اش بیانجامد.
بررسی مقایسه ای اسناد چشم انداز توسعه در سه کشور عربستان، ترکیه و مالزی
امروزه توسعه یافتگی و برخورداری از قدرت اقتصادی و سیاسی روز به روز اهمیت بیشتری پیدا می کند، به طوری که تبدیل شدن به یک کشور توسعه یافته و قدرتمند به لحاظ اقتصادی، اجتماعی و سیاسی از جمله اهداف برتر همه کشورها است . در راستای تحقق این اهداف برنامه ریزی و طراحی استراتژی های بلند مدت نقش راهبرانه ای را ایفا می کند. بر این اساس دراغلب کشورها چشم اندازی بلند مدت جهت ارائه تصویری از آینده مطلوب کشور به منظور هموار ساختن مسیر توسعه اقتصادی – اجتماعی و تعامل با جریان های منطقه ای و جهانی تهیه می شود. هر کشور پس از طراحی اهداف بلندمدت خود تمام امکانات، منابع و انرژی های خود را در راستای نیل به این اهداف تجمیع و متمرکز می سازد. چنانچه اهداف آرمانی بلند مدت به درستی طراحی نشود، نیروها و منابع کشور به هدر خواهد رفت. درمتن پیش رو به اختصار اهداف آرمانی برنامه های چشم انداز سه کشور عربستان ، ترکیه و مالزی برگرفته از گزارش های مفصل کمیته پژوهشی مرکز تحقیقات استراتژیک آورده شده است تا با تجربه این کشورها که از لحاظ اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی با کشور ما شباهت دارند بیشتر آشنا شویم.